ေရႊေျမရင္ကြဲ နဂါးအေရခြံလဲ

ေရႊေျမရင္ကြဲ နဂါးအေရခြံလဲ

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္က မိသားစုအလုိက္ ၾသစေတးလ်ကို ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ် ေနထုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ ငေမာင့္မရီး၊ ခယ္မ(ေလဒီထူးရဲ႕ ဝမ္းကြဲေတြ)ေတြ ဟုိတစ္ေလာက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေခတၱျပန္ေရာက္ လာၾကပါတယ္။ ထြက္သြားတုန္းက လူလတ္ အရြယ္ေတြ။ ခုေတာ့ ၆ဝ ေက်ာ္ ကုန္ၾကၿပီ။ ေျမးေတြရကုန္ၾကၿပီ။ ေမွ်ာ္လင့္ကုိးႏုိးေပါင္း တစ္ရာ့ေျခာက္ဆယ္ေသာ ေသာၾကြယ္နဲ႔ ဇာတိေျမကုိ စြန္႔ခြာခဲ့ၾကတုန္းက အားေတြမာန္ေတြနဲ႔ေပါ့။ ဇာတိေျမကုိ ခုတစ္ခါ အလည္ေရာက္လာၾကေတာ့ ေနဝင္နီးၾကၿပီမုိ႔ ဇာတိေျမမွာ ေခါင္းခ်ခ်င္ၾကၿပီ။ ေရာက္ေလရာမွာ ေပ်ာ္လုိ႔ေနၾကတာလဲ မဟုတ္။ ေနလုိ႔ေပ်ာ္ၾကတာလဲ မဟုတ္ဘဲ ေပ်ာ္ေအာင္ ႀကဳိးစားၿပီး မေပ်ာ္ဘဲ ေနၾကတဲ့ သူတုိ႔ကုိ ၾကည့္ၿပီး ကမၻာ့ၿမဳိ႕ႀကီးတုိင္းက China Town ေခၚတဲ့ တ႐ုတ္တန္းေန တ႐ုတ္ေတြကို သတိရမိတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ၾသစေတးလ်က တ႐ုတ္တန္းအေၾကာင္း ေမးၾကည့္ပါတယ္။

သူတုိ႔ေျပာျပႏုိင္တာက ကမၻာ့ တျခားၿမဳိ႕ႀကီးေတြမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္တန္းေတြလုိပါပဲ။ လႈပ္ရွားတက္ၾကြေနတဲ့ တ႐ုတ္ေစ်းဆုိင္ေတြ၊ တ႐ုတ္စားေသာက္ဆုိင္ေတြ၊ တ႐ုတ္႐ုိးရာ ပြဲေတြနဲ႔ အထူးထင္ရွားတဲ့ တ႐ုတ္နဂါး အကတုိ႔ပါပဲ။ တ႐ုတ္တန္း မွန္သမွ်မွာ ရွိတတ္တဲ့ ေနာက္ေၾကာင္းခံ ရာဇဝင္ကုိေတာ့ သိသူမမ်ားလွပါဘူး။ ေမ့ေလ်ာ့ထားခဲ့ၾကပါၿပီ။ ဒီကေန႔ တ႐ုတ္တုိ႔ ေရာက္ေနတဲ့ ေနရာကုိသာ ျမင္ၾကၿပီး အတိတ္က တ႐ုတ္တုိ႔ ေလွ်ာက္ခဲ့ရတဲ့ ခေရာင္းလမ္းၾကမ္းကို ျပန္မၾကည့္တတ္ၾကပါဘူး။ တ႐ုတ္တုိ႔ဟာ ေရာက္ရာေဒသရဲ႕ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ ထုံးစံေတြနဲ႔ ေျပေလ်ာေအာင္ ေနတတ္ၾကၿပီး သူတုိ႔ကုိယ္ပုိင္ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထုံးစံေတြကုိလဲ ေရာက္ရာေျမေပၚ ႀကဲျဖန္႔ၾကပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္က တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕အေျခအေနေၾကာင့္ ဇာတိေဒသမွာ ေရမၾကည္ ျမက္မႏု လြန္းတာေၾကာင့္ ဇာတိကုိ စြန္႔ခြာ ေရၾကည္မယ္ထင္ရာ ျမက္ႏုမယ္ ထင္ရာကုိ အရဲကုိး စြန္႔ခြာခဲ့ၾကတာပါ။ ေရာက္ေလရာမွာ ႀကဳံလာသမွ် ဒုကၡေတြ ခါးစည္းခံရင္း ေျခကုတ္ၿမဲၿမဲနဲ႔ မ်ဳိးႀကဲၾကပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ကမၻာအႏွံ႔ ၿမဳိ႕ႀကီးေတြမွာ တ႐ုတ္တန္း- China Town ေတြရယ္လုိ႔ တစ္စတစ္စ ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။ ၾသစေတးလ်ကုိေတာ့ ၁၈၅ဝ ခုႏွစ္ တစ္ဝုိက္ဆီကစၿပီး ဇာတိရပ္ရြာမွာ မေနသာလုိ႔ ေရၾကည္ျမက္ႏုမယ္ ထင္ရာကို တစ္ရြာေျပာင္း သူေကာင္းျဖစ္ခ်ည္ရဲ႕နဲ႔ ေရာက္လာခဲ့ၾကတာပါ။ ေရလမ္းခရီးနဲ႔ ၾသစေတးလ်ရဲ႕ ေတာင္ဘက္ကမ္းေျခကို ဝင္လာၾကပါတယ္။ ၾသစေတးလ်မွာ ေရႊေျမသစ္ေတြ ရွိတယ္။ ေရႊရွာလုိ႔ ရတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းက သူတုိ႔ကုိ တြန္းပုိ႔လုိက္တာပါပဲ။

ငါ့ဝမ္းပူစာ မေနသာလုိ႔ ဇာတိေသြခြာ ၾသစေၾတးလ်ကို တ႐ုတ္ေတြ တဖြဲဖြဲသာ ပါးပါးႀကဲႀကဲ ေရာက္လာ ၾကရာက ၁၈၅၁ ခုႏွစ္တစ္ဝုိက္မွာေတာ့ ၾသစေတးလ်မွာ ေရႊေတြ႕ၿပီလဲဆုိေရာ ဖြဲဖြဲရြာရာက သဲသဲရြာခ် လုိက္သလုိ တ႐ုတ္ေတြ အမ်ားအျပား ၾသစေတးလ်ကုိ ဝင္လာၾကေတာ့တယ္။ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ တ႐ုတ္ေတြဟာ ကြမ္တံုးျပည္နယ္၊ ပုလဲ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚကေန ၾကမး္တမ္းတဲ့ ပင္လယ္ခရီးႏွင္ကာ ဝင္လာၾကပါေတာ့တယ္။ ၁၈၅ဝ ခုႏွစ္ မတုိင္မီ အေစာဦး ကာလေတြတုန္းကလဲ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ ေရႊရတယ္ ဆုိတာေၾကာင့္ ကန္တံုတ႐ုတ္ေတြ အေျပးအလႊား သြားခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ ေရႊေတြ႕ရာေျမကို ကန္တံုစကားနဲ႔ ေရႊေတာင္လုိ႔ ေခၚၾကသတဲ့။ တ႐ုတ္ေတြ အတြက္ ၾသစေတးလ်ဟာ ေရႊေတာင္သစ္တဲ့။

တ႐ုတ္ေတြ ဇာတိစြန္႔ခြာေနၾကတာ ခ်မ္းသာခ်င္တာ သက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအခါက ျဖစ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းစစ္၊ သဘာဝေဘးဆုိး၊ ဆင္းရဲငတ္မြတ္ျခင္းတုိ႔ အပါအဝင္ ဇာတိေဒသဟာ ပစၥႏၲရစ္အရပ္ ျဖစ္လုိ႔ပါပဲ။ ကမၻာမီးေလာင္ သားေကာင္ခ်နင္းဆုိ စကားလုိပဲ ခ်စ္တဲ့သူေတြကုိ ပစၥႏၲရစ္မွာ စြန္႔ခြာထားခဲ့ၿပီး ေရႊေတာင္သစ္ ရွိရာကုိ ေရႊအိပ္မက္ တေပြ႕ေပြ႕နဲ႔ လာခဲ့ၾကတာမွာ တခ်ဳိ႕ေတြခမ်ာ ၾသစေတးလ် ကမ္းေျခကိုေတာင္ မျမင္လုိက္ၾကရရွာဘူး။ လခ်ီၾကာ ေရလမ္းခရီးၾကမ္းမွာ အစားအစာနဲ႔ ေဆးဝါးမလုံ ေလာက္တာေၾကာင့္ ေရာဂါဘယစုံနဲ႔ ေသကုန္ၾကလုိ႔ပါပဲ။ မေသက်န္ေန သူေတြကေတာ့ ေရႊေတာင္သစ္ရွိရာကုိ အခက္အခဲ မ်ဳိးစုံႀကဳံၿပီးမွ ေရာက္ၾကရပါတယ္။

ေရႊေျမကုိ ေရာက္လာၾကသူ တ႐ုတ္ေတြဟာ အမ်ဳိးသားေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ ဓေလ့ထုံး စဥ္အရ ဇနီးသည္နဲ႔ ကေလးေတြဟာ အိမ္တြင္းမွာသာ ေနၾကရၿပီး စြန္႔စား ထြက္ခြာသြားလာတာ မလုပ္ၾကရပါဘူး။ ေဘးဘုိးစဥ္ဆက္ ပုိင္ဆုိင္ေန ထုိင္လာခဲ့တဲ့ ေျမရာကြက္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္း ေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ မွတ္တမ္းတစ္ခုအရ ၁၈၆၁ ခု ၾသစေတးလ် ေရႊေတာင္သစ္မွာ တ႐ုတ္ အမ်ဳိးသား ၃၈ဝဝဝ ေနထိုင္ေနၾကၿပီး တ႐ုတ္အမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ၁၁ ေယာက္သာ ရွိတယ္တဲ့။ ေရႊေတာင္သစ္မွာ အေနၾကာလာေတာ့ အေဖာ္လုိခ်င္ လာၾကေရာ။ လူ႔သဘာဝပဲေလ။ သူလဲေလ ေလာကီသားေပမုိ႔ေပါ့ေနာ့။ ေရႊေတာင္သစ္ရိွရာ ထြက္လာစဥ္ ကာလတုန္းကေတာ့ စုမိေဆာင္းမိ ရွိလာရင္ အိမ္ျပန္မယ္ေပါ့။ ေဒသသစ္မွာပဲ အေျခခ်ေနေတာ့မယ္ ဆုိသူက နည္းလွပါတယ္။

စုမိေဆာင္းမိ ရွိပါမွ အိမ္ျပန္ႏုိင္မွာ ဆုိတဲ့အသိစိတ္၊ မိသားစုနဲ႔ တကြဲတျပား လလ်ားရွည္ၾကာ ေနရလုိ႔ ခံစားရတဲ့ စိတ္ေဝဒနာေၾကာင့္ ပင္ပန္းတႀကီး လုပ္ကုိင္ရတာကို မမႈၾကပါဘူး။ ရြက္ဖ်ဥ္တဲငယ္ေတြမွာ ျဖစ္သလုိ ေနၾကရၿပီး ေနပူက်ဲတဲ အခ်ိန္ရွည္ တစ္ဆက္တည္း မနားရဘဲ လုပ္ၾကရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြက ေျမႀကီးကိုိ တူးေဖာက္ထားတဲ့ မုိင္းတြင္းထဲ ဆင္းၾကရမွာ ေၾကာက္ၾကသတဲ့။

အယူသည္းမႈေတြေၾကာင့္တဲ့။ အစဦး ပုိင္းမွာေတာ့ ေျမေပၚမွာပဲ တူးၾက၊ ေရနဲ႔သန္႔ၿပီး ေရႊက်င္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔လဲ သူတုိ႔ အားထုတ္ လုပ္ကုိင္မႈ ရလဒ္ေကာင္းတယ္ ဆုိရမွာပါ။ မွတ္တမ္းအရ ၁၈၅၄ ခုႏွစ္က ၁၈၆၂ ခုထိၾကားကာလ ရွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ေရႊသား ၆ဝဝဝဝဝ ေအာင္စ (၁၈.၆၆၂ ကီလုိဂရမ္)ကို ဝိတုိရိယ ျပည္နယ္မွာ ရရွိခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ျပန္ပုိ႔ႏုိင္ခဲ့သတဲ့။

ရတဲ့ေရႊကုိ အိမ္ျပန္ပုိ႔သူေတြက ပုိ႔ေပမယ့္ ႏွစ္လရွည္ၾကာ အိမ္္လြမ္း ေဝဒနာ ဘဝေဝဒနာေတြ မခံသာသူေတြက ေလာင္းကစားနဲ႔ ဘိန္းစား။ ဘိန္း႐ွဴ အက်င့္ဆုိးနဲ႔ပဲ ရွာရသမွ် ဘာမွ် မက်န္တဲ့အျဖစ္ ေရာက္ေတာ့တာပဲ။ ဘဝဆင္းရဲထဲမွာ အေနဆင္းရဲ၊ အစားဆင္းရဲ၊ လုပ္ခ်ိန္နာရီရွည္ ေနပူထဲ အနားမရွိ လုပ္ရတဲ့ ႏွစ္လ ရွည္လ်ားလာတာနဲ႔အမွ် က်န္းမာေရး ပ်က္ယြင္းလာပါတယ္။ ကုသေပးသူမရွိ၊ေဆးဝါး ရွားပါး၊ မက်န္းမာလုိ႔ ေရႊမရွာႏုိင္။ ေငြမရွိ ဒုကၡေမွာင္ အတိထဲမွာ ေသဆုံးၾကရသူေတြလဲ မ်ားလွသတဲ့။ အနည္းအက်ဥ္းေလာက္ေတာ့ တ႐ုတ္အဖြဲ႕အစည္း တခ်ဳိ႕ရဲ႕ အကူအညီ ရၾကတယ္။ က႐ုဏာရွင္ တစ္ဦးခ်င္း ကူညီတာမ်ဳိး ရွိပါရဲ႕။ နည္းလွသတဲ့။

သူတုိ႔ခမ်ာ သခ်ဳႋင္းရွိရာ ပုန္းလွ်ဳိးကြယ္လွ်ဳိး ႀကဳိးႀကဳိးစားစား လာၾကရသလုိပါပဲ။ ေရႊေတာင္သစ္ ရွိရာၾသစေတးလ်ကို လာခဲ့ၾကစဥ္က အခြန္အေကာက္ အခေတြ မေပးႏုိင္ၾကလုိ႔ သေဘၤာဆိပ္မွာ မဆုိက္ကပ္ဝံ့ဘဲ သေဘၤာဆိပ္နဲ႔ အလွမ္းေဝးကြာတဲ့ ကမ္းေျခေနရာမွာ ဆုိက္တယ္။ ကမ္းတက္ခဲ့ၾကရတာ။ သူတုိ႔ ဆုိက္ကပ္ရာ ကမ္းေျခေနရာနဲ႔ သူတုိ႔သြားခ်င္တဲ့ ေရႊေတာင္သစ္က မုိင္ရာခ်ီေဝးတာ။ ခုိးေၾကာင္ခုိးဝွက္ ဝင္လာၾကတာမုိ႔ လူသူ အေရာက္အေပါက္ နည္းရာ၊ ေခါင္ရာ ကမ္းေျခေနရာေတြမွာ ဆုိက္ကပ္ကမ္းတက္ ၾကရတာကုိ။ အဲဒီတုန္းက ခုိးဝင္သူေတြ ဆုိက္ကပ္ခဲ့ၾကတဲ့ ေနရာေတြထဲက Robe ဆုိတဲ့ေနရာဆုိပါေတာ့။ ၁၈၅၇ ခုႏွစ္ရဲ႕ ငါးလတာ ကာလအတြင္း ေဒသခံလူဦးေရ တစ္ရာကႏွစ္ရာ အထိသာ သြားလာတဲ့ ေနရာ။ အဲဒီေနရာ Robe မွာ ၁၈၅၇ ခုႏွစ္ လြန္စမွာ တ႐ုတ္ေတြ ဦးေရ တစ္ေသာင္း ႏွစ္ေထာင္ ကမ္းတက္ျဖတ္သြားခဲ့ၾကသတဲ့။

ဇာတိရပ္ရြာနဲ႔ ခ်စ္ရသူေတြကို ခြဲခြာ၊ တစ္ေခါက္တစ္ခါမွ မေရာက္ဖူးတဲ့ ေဒသကုိ ေရႊအာသာငမ္းငမ္းနဲ႔ မ်က္ကန္းတေစၧမေၾကာက္ ေရာက္လာခဲ့ၾကၿပီး လူသူကင္းေဝးရာ ပင္လယ္ကမ္းေျခ တစ္ေနရာက ေရႊအိပ္မက္တည္ရာကို သြားခဲ့ၾကတဲ့ ခရီးလမ္းကို ၾကည့္ရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ျ့ပင္းျပတဲ့ ဆႏၵနဲ႔ ထန္ျပင္းတဲ့ ေလာဘအစြမ္းကို အံ့မခန္း ေတြ႕ရႏုိင္ပါတယ္။ တစ္သုတ္တစ္သုတ္မွာ ရာခ်ီတဲ့ တ႐ုတ္ေတြဟာ ၾသစေတးလ်ရဲ႕ ေတာင္ဘက္ကမ္းေျခ လူသူကင္းဆိတ္ရာ ေနရာက ေဒသခံေတြ သြား႐ုိးမဟုတ္တဲ့၊ လမ္း႐ုိးေဟာင္း မဟုတ္တဲ့ ေတာတြင္းကို တုိးဝင္ ျဖတ္သန္း လူတန္းရွည္ႀကီးစီကာ ေရႊေတာင္ႀကီးအေရာက္ မုိင္ရာခ်ီ ေျခလ်င္ေလွ်ာက္ၾကတာတဲ့။ ေရႊေျမေရာက္အထိ ရက္သတၱငါးပတ္ၾကာ ေလွ်ာက္ၾကရတယ္တဲ့။ ရိကၡာအျဖစ္ ပင္လယ္ကမ္းေျခကရတဲ့ ေက်ာက္ခက္ေက်ာက္ပြင့္ေတြကုိ သယ္ယူသြားၾကတယ္။ လမ္းမွာေတြ႕တဲ့ သားပုိက္ေကာင္ေတြနဲ႔ သားပုိက္ ဝက္ဝံေတြကို သတ္ျဖတ္စားၾကတယ္။ ေသာက္သုံးေရအတြက္ စခန္းခ်ရာမွာ ေရတြင္းတူးခဲ့ၾကရတယ္။ ေရွ႕ကသြားႏွင့္တဲ့ အသုတ္ရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းကို ေနာက္အသုတ္ေတြက ေျခရာခံလုိက္ၾကတယ္။ တစ္ေယာက္ခ်င္းတန္းစီ ေျခလွမ္းသြက္သြက္ကုိ မွန္မွန္လွမ္းေလွ်ာက္ရင္း ေျခလွမ္းနဲ႕ စည္းခ်က္ညီသီခ်င္းဆုိ သြားတတ္ၾကသတဲ့။ ကုိယ္၊ စိတ္ အေမာကုိ ကုစားတာပဲေပါ့။ သူတုိ႔ ေလွ်ာက္ရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုံး ဒဂၤါးျပားေတြ ေတြ႕ရသတဲ့ေလ။ တ႐ုတ္ေငြက ၾသစေတးလ်မွာ သုံးလုိ႔မွမရတာကုိး။ သူတုိ႔စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကတာေပါ့။

ဒုကၡေတြအေပၚ နင္းေလွ်ာက္ ျဖတ္ေက်ာ္ ေရႊေတာင္သစ္ရွိရာ အရပ္ေရာက္ၾကၿပီဆုိေတာ့လဲ ေရာက္ႏွင့္ၿပီး ေရႊမုဆုိး တ႐ုတ္ မဟုတ္သူေတြရဲ႕ မနာလုိမႈ မ႐ႈဆိတ္စိတ္ထားနဲ႔ စုေပါင္း ဆန္႔က်င္ၾကတာ ခံၾကရျပန္တယ္။ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေႏွာင့္ယွက္ခံၾကရ ျပန္တယ္။ မခံသာတဲ့အဆုံး ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ၾကေတာ့ အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ရပါေရာ။ တ႐ုတ္ေတြေၾကာင့္ အဓိက ႐ုဏ္းျဖစ္ရတာလုိ႔ လႈံ႔ေဆာ္ၿပီး တ႐ုတ္ေတြကုိ တုိက္ခုိက္၊ ရထားတဲ့ ေရႊေတြကိုလုယူ၊ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ တဲတန္းႀကီးေတြနဲ႔ ပစၥည္းေတြကို မီးတုိက္ ၾကတယ္။ ေရႊမုဆုိးတ႐ုတ္ေတြဟာ ဖီးနစ္ငွက္လုိပဲ ျပာပုံထဲက ကုန္း ထပ်ံသန္း မခန္းေသးတဲ့ ေရႊကုိရွာၾက ျပန္တာပဲ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့လဲ ဘဝ အေမာေတြထဲက ဘဝတူေတြပဲသာမုိ႔ ရန္ပြဲေတြ ၿငိမ္းေအးသြားပါတယ္။

ႏွစ္ေပါင္းရွည္ၾကာ ႏႈိက္ယူလုိက္ၾကတာ ၾသစေတးလ်ရဲ႕ ေရႊေျမရင္ေခါင္းႀကီးထဲမွာ ေရႊေတြ ခန္းသြားခဲ့ၿပီ။ ေရႊတြင္းေတြ ပိတ္ရၿပီ။ ေရႊေျမမွာ အေနၾကာလာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြက ေရႊေျမမွာ အေျခခ်ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္ၾကတယ္။ ေရႊေျမက ေရႊမႈန္ ေရႊစေတြ အန္ခ်ေပးေနတုန္းကတည္းက တ႐ုတ္ေတြဟာ ေရႊတူး၊ ေရႊရွာတာ သာမက ေရႊေျမကုိ ေရာက္လာၾက သူေတြအတြက္ ပင္မင္းဆုိင္၊ စား ေသာက္ဆုိင္၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံထြက္သီးႏွံ ေရာင္းဆုိင္၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အေရာင္းဆုိင္၊ အသား၊ ငါးစိမ္းေရာင္း ဆုိင္ေတြ ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ် ေစ်းကြက္ လက္ဦးမႈယူထားၾကၿပီးသား။ ေရႊရွာသူက ရွာသလုိ တခ်ဳိ႕က ပရိေဘာဂ လုပ္ၾက၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စုိက္ခင္းေတြလုပ္ၾက၊ ဥယ်ာဥ္စုိက္ပ်ဳိးၾက စတဲ့ စီးပြားေရး အသက္ေမြး လုပ္ငန္းေတြ တည္ေထာင္ထားခဲ့ၾကတာ။ အထူးသျဖင့္ ပရိေဘာဂ လုပ္ငန္း၊ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္နဲ႔ အသီးအႏွံ စုိက္ပ်ဳိးေရာင္း ခ်လုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ဆုိင္ လုပ္ငန္းေတြမွာ တ႐ုတ္ေတြ နာမည္ေကာင္း ရခဲ့ၾကတယ္။ ေျမႀကီးက ေရႊမေပးေတာ့ေပမယ့္ ေရႊမုဆုိးေတြ အေျခခ် ရာေနရာမွာ ၿမဳိ႕ေတြေပၚလာၿပီး အဲဒီၿမဳိ႕ေတြမွာ တ႐ုတ္ဆုိင္တန္းေတြ အစီအရီနဲ႔ ေစ်းတန္းႀကီး ျဖစ္လာခဲ့တယ္။

ေရႊေျမမွာ ေရႊေတြခန္းၿပီး ႏွစ္ ၅ဝ ၾကာမွ ၾသစေတးလ် အစုိးရက လူဝင္မႈ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေရး အက္ဥပ ေဒ(၁၉ဝ၁ ခုႏွစ္)ကုိ ျပ႒ာန္းလုိက္ေတာ့တယ္။ အာရွက ၾသစေတးလ်ကုိ ဝင္ခ်င္သူေတြ အတြက္ ၾသစေတးလ်ရဲ႕ တံခါးကို အဲဒီကတည္းက ပိတ္ထားခဲ့တာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့မွ ျပန္ဖြင့္ေပးေတာ့တယ္။ Immigration Restriction Act of 1901 ထုတ္ျပန္ေပမယ့္ ေရႊမုဆုိး တ႐ုတ္ေတြကတစ္ဆင့္ ပြားလုိက္တဲ့ တ႐ုတ္ေတြက ၾသစေတးလ်ရဲ႕ ၿမဳိ႕တခ်ဳိ႕မွာ အေျခခ်ကာ China Town ကို အစပ်ဳိးခဲ့ၾကၿပီ။ ၁၉ ရာစုေႏွာင္းမွာေတာ့ ၾသစေတးလ်ရဲ႕ အာသာတြန္၊ ဘရစၥဘိန္း၊ ဘရြမ္း၊ ဒါဝင္၊ မဲလ္ဘုန္း၊ ဆစ္ဒနီနဲ႕ ေတာင္းစ္ဗီးလ္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ဟည္းထေနတဲ့ တ႐ုတ္တန္း-China Town ေတြက အသံစုံ၊ အေရာင္စုံ အားကုန္ဖြံ႕ၿဖဳိး ေနၿပီေလ။

ေရႊေျမရဲ႕ ေရႊအိပ္မက္လွတုန္း ပတုန္းက ေရာက္လာၾကတဲ့ တ႐ုတ္ အမ်ားစုဟာ မိသားစုမပါ ကုိယ္ခ်ည္းသာ လာၾကတာမုိ႔ ခုအခါ ေဒသခံ ၾသစေတးလ် သူေတြနဲ႔ လူတုိ႔သဘာဝ အာဝါဟ ၾကပါေတာ့တယ္။ အစဦး မွာေတာ့ ဒါကို ၾသစေတးလ် လူမႈအသုိင္းအဝုိင္းက ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾက ပါေသးတယ္။ တားလုိ႔ ဆီးလုိ႔ ေကာင္းတာမ်ဳိးမွ မဟုတ္ဘဲေလ။ ေနာက္ေတာ့လဲ တ႐ုတ္-ၾသစေတးလ် ကျပားေတြဟာ ၾသစေတးလ် လူမႈအဖြဲ႕အစည္းႀကီးရဲ႕ မပါမျဖစ္တဲ့ အစိတ္အပုိင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္သြားတာပါပဲ။

၂ဝ ရာစုထဲမွာေတာ့ ၾသစေတးလ်ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ် ေနထုိင္ၾကတဲ့ တ႐ုတ္ေတြ အရင္အခါေတြထက္ ပုိတုိးမ်ားလာသတဲ့။ အဆင့္ျမင့္ ပညာရွာဖုိ႔၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေကာင္း ရဖုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ လာၾကတာေလ။ ေရႊမုဆုိးေတြ ေခတ္နဲ႔ မတူတာကေတာ့ ၂ဝ ရာစုထဲမွာ ၾသစေတးလ် ေျပာင္းလာၾကတဲ့ တ႐ုတ္ေတြထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားအျပား ပါဝင္လာတာပါပဲ။ ကမၻာႀကီးလဲ စီးပြားေရးကအစ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ လူမႈေရးေတြ အပါအဝင္ အေရးအေထြေထြ ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီ။ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ အိမ္ရွင္မ ဘဝနဲ႔ သားဖြား၊ သားထိန္း အခ်ိန္ေတြ ကုန္ၾကတဲ့အခါ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ၾသစေတးလ် အေျခက် တ႐ုတ္ မိသားစုေတြထဲကပဲ လူငယ္လူရြယ္ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးဆီ ေဟာင္ေကာင္ ဆီ၊ ထုိင္ဝမ္ဆီ၊ စင္ကာပူဆီ အလုပ္ အကိုင္အတြက္ ပ်ံသန္းေနၾကၿပီ။ ေရႊမုဆုိး ကာလတုန္းကလုိပါပဲ။ ကမၻာမွာ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ေဝးေျမရပ္ျခားစြန္႔စား ေျပာင္းေရႊ႕ၾကသူေတြလဲ မ်ားသထက္ မ်ားေနပါၿပီ။ ဟုိကသည္၊ သည္က ဟုိအခြင့္အခါေကာင္း ရသလုိ ေျပာင္းေရႊ႕ေနၾကဦးမွာပါပဲ။ လူဆုိတာက လက္ရွိဘဝကို ေက်နပ္တတ္ၾကတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ဒီလုိေၾကာင့္လဲ လူဟာ တလူလူနဲ႔ ရွင္က်န္ သန္စြမ္းေနတာ ေလ။ ေဝးေျမတာမွာ အေရးေတြ သာေလရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထမ္း ပုိးၿပီး တစ္ရြာေျပာင္းလုိ႔ သူေကာင္း ျဖစ္သူေတြလဲရွိ၊ ေတာေျပာင္းကာမွ စင္းစင္းေသ သူေတြလဲရွိေပါ့။ ဥဒဟုိ ပ်ံသန္းေရႊ႕ေျပာင္းေနတဲ့ ကမၻာႀကီးထဲက အေရာင္စုံ အသံစုံ ေတာက္ပ စည္ေဝတ႐ုတ္တန္းေတြက ဒဏ္ရာ ဗြရပြနဲ႔ ေရႊေတာင္တက္ခဲ့ရတဲ့ နဂါး အုိေတြကို ေမ့ေလ်ာ့ၾကၿပီ။

ဒါဟာ သဘာဝက်တဲ့ သဘာဝ ပါပဲေလ။

ထူးေရႊေမာင္ (အလင္းသစ္)

copy from http://www.zaygwet.com/international.php?id=87